အေမေန႔ ျဖစ္ေပၚလာပံု

သူငယ္ခ်င္းတို႔ေရ........က်ေတာ္တို႔တေတြ ...ကမာၻ႕ျပကၡဒိန္ကုန္ခါနီးေတာ့ ႏွစ္ကူးအတြက္ ေပ်ာ္ပါးဖို႔ ၾကိဳတင္ၾကံေနတဲ့အခ်ိန္ က်ေတာ္တို ့ျမန္မာျပကၡဒိန္ေလးမွာေတာ့ ခ်မ္းေအးလွတဲ့ ျပာသိုလ္လေလး ေရာက္လာပါျပီ..ျပာသိုလ္လေလးမွာ ျဖဴစင္လွတဲ့ ႏွင္းပြင့္ေလးေတြက်ဆင္းျပီး ေအးခ်မ္းလွပါတယ္...ထိုသဘာ၀တရားကို အေျခခံကာ.... စာေရးဆရာ ဒါရိုက္တာ ဘဘဦးသုခက က်ေတာ္တို႔ကို လူျဖစ္ေအာင္ ၀မ္းနဲ႔ ၉ လ လြယ္ကာ ေမြးဖြားေပးခဲ့တဲ့ အေမ့ရဲ႕ ေမတၱာတရားကို ပံုေဖာ္ထားတဲ့....
*****အေမ့ေန ့*****

ကို က်င္းပခဲ့ပါတယ္..အဲဒီေန႔ဟာ ျပာသိုလ္လျပည့္ေန႔ပါ...အေမ့ရဲ႕ အရိပ္ဟာ ေအးခ်မ္းျပီး ..ေမတၱာတရားဟာ ျဖဴစင္ကာ.. ထာ၀ရျပည့္၀ေနဆိုတာ ပံုေဖာ္ထားတဲ့ ***** အေမ့ေန႔***** ေလးဟာ ဒီလေလးထဲမွာမို ့..သူငယ္ခ်င္းတို႔ေရ..က်ေတာ္တို႔ *****အေမေန႔*****ေလးမွာလည္း က်ေတာ္တို႔ အေမ့ေက်းဇူးကို ကိုယ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားကေန ပံုေဖာ္ျပသျပီး အေမ့ကို ေက်းဇူးဆပ္ၾကရေအာင္လားဗ်ာ.....


***** အေမ့ေန႔(ကမာၻ ့ အေမေန႔)ျဖစ္ေပၚလာပံု *****
အေမေန႔ (Mother Day)သည္ ကမာၻေပၚရွိ အေမအားလုံးကုိ ဂုဏ္ျပဳေသာေန႔ အျဖစ္ ႏွစ္စဥ္ ေမလဒုတိယပတ္ တနဂၤေႏြေန႔ကို အေမေန႔ဟု ႏုိင္ငံအမ်ားစုက သတ္မွတ္ၾကပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေမေန႔ကို ႏွစ္စဥ္ ျပာသိုလျပည့္ေန႔၌ က်င္းပျပဳလုပ္ၿပီး အေမ႔ဂုဏ္ေက်းဇူးမ်ားကုိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိ ၾကသည္။ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးတမ္း အလုိက္ မတူညီေသာ ရက္မ်ားတြင္ အေမေန႔ကုိ က်င္းပၾကပါသည္။


ေရွးေဟာင္း ဂရိ ေရာမေခတ္မွ စတင္၍ ဒီေန႔ေခတ္အထိ အေမေေန့ကုိ က်င္းပေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ ေနာင္တြင္လဲ အေမ့ေက်းဇူး ထုတ္ေဖာ္သည့္ ေန႔ကုိ ဆက္လက္က်င္းပ ေနၾကအုံးမွာ မလဲြေပ၊ Officially အေမေန႔ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ၾကိဳးပမ္း အားထုတ္ခဲ့သူမွာ အေမရိကန္နုိင္ငံသူ Juila Ward Home (1819-1910) ျဖစ္သည္။ သူမသည္ ေက်ာ္ၾကားေသာ စာေရးဆရာမၾကီးတစ္ဦးျဖစ္ျပီး အေမေန႔ျဖစ္ေျမာက္ရန္ ကေလာင္စြမ္းႏွင့္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့သူျဖစ္သည္။

ကမာၻ ့အေမေန႔ကိုစတင္သေႏၶတည္သူ Juila Ward Home (1819-1910)

အေမေန႔ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့သူ Juila Ward Home သမီး Anna Jarvis က အေမ့ အိပ္မက္ကုိ ဆက္လက္ျပီး ရွင္သန္ေစခဲ့သူ ျဖစ္ၿပီး သူမဟာလဲ မေမ့သင့္ေသာ ေက်းဇူးရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ Juil Ward Home ႏွင့္ Anna Jarvis တုိ႔၏ ၾကိဳးပမ္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ကမ႓ာႏွင့္အ၀ွမ္း အေမေန႔ က်င္းပေနခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါသည္။

အဂၤလန္နုိင္ငံတြင္ မယ္ေတာ္မယ္ရီကုိ ဂုဏ္ျပဳသည့္အေန႔ႏွင့္ က်င္းပေလ့ရွိသည္။ ထိုေန႔မွာ အေမအားလုံးသည္ တူညီ၀တ္စုံမ်ားကုိ ၀တ္ဆင္ျပီး အခမ္းအနား က်င္းပေသာေနရာကုိ ေရာက္လာေသာအခါ သားသမီးမ်ားက အေမမ်ား၏ ေက်းဇူးကုိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိၾကပါသည္။

***** ျမန္မာ့ အေမေန႔ ျဖစ္ေပၚလာပံု *****


ျမန္မာျပည္တြင္ စာေရးဆရာ ဒါရုိက္တာ ဦးသုခ၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေၾကာင့္ ျပာသုိလ္လျပည့္ေန႔ကုိ အေမေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္နုိင္ခဲ့ျပီး ျမန္မာ့ ျပကၡဒိန္တြင္ ျပာသုိလ္လျပည့္ အေမ့ေန႔ အျဖစ္ ကမၺည္းတင္နုိင္ခဲ့ေပသည္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ႔အရ အေမကုိ ဘုရားႏွင့္ တစ္ဂုိဏ္းတည္း ထားျပီး မာတာပိတုဂုေဏာအနေႏၲာ ဆုိျပီး ပူေဇာ္ခဲ့ အရုိအေသ ေပးခဲ့ၾကသည္။

ဆရာၾကီး ဦးသုခက Officially ျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးပမ္းေပးသူ ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၉၅-ခုႏွစ္၊ ျပာသုိလ္လျပည့္ေန႔၌ စာေရးဆရာ ဦးသုခ၏ တိုက္တြန္းေျပာျပခ်က္အရ မႏၲေလးတြင္ အေမေန႔ကို ပထမဦးဆံုး စတင္၍ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ မိဘေက်းဇူးဆပ္နည္း စသည့္ ဗဟုသုတပညာေပးမ်ား ေဟာေျပာျခင္းျဖင္႔ ေခတ္လူငယ္မ်ားအား အသိပညာဗဟုသုတ တုိးပြားေစလုိသည့္ ဆႏၵျဖင္႔ စတင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။



ျမန္မာ့..အေမေန႔ကို စတင္သေႏၶတည္သူ....စာေရးဆရာ ဘဘဦးသုခ (၁၉၁၀..၂၀၀၅)



“အေမဆိုသည့္ စာကေလးႏွစ္လံုးကို အသံထြက္ေအာင္ ရြတ္ဆိုၾကည့္လိုက္စမ္းပါ။ အလြန္ခ်ိဳၿမိန္ေသာ၊ သာယာေသာ၊ စိတ္ခ်မ္းသာေသာ၊ ေမတၱာႏွင့္ထုန္မႊန္းေသာ အရသာကို ခံစားရပါလိမ့္မည္” (ဆရာႀကီး ဦးသုခ၏ ပထမဆံုးအႀကိမ္ မႏၲေလး အေမေန႔ ေဟာေျပာပြဲမွ)

***** အေမ *****

ဇမၺဴတိုင္းမွာ အေၿဖညွိၿပရင္
အပူလိႈင္းၿဖာ ေ၀ဒနိကေတြနဲ႔
လူတိုင္းဟာ အေမရွိႀကတယ္။
မေရမရာ ပေဟ႒ိေတြေႀကာင့္
*** အေသအခ်ာ အေဖမသိေတာင္မွ အေမရွိတယ္ ***
ခ်စ္ေမတၱာ ေ၀ကဲ ၿပည့္တန္ဆာ အေမလည္း *** အေမ ***
အေႀကြးႀကြယ္လွတဲ့ ေစ်းသည္မ အေမလည္း *** အေမ ***
အေႀကာင္းတရား အေၿခမြဲသူေတာင္းစားအေမလည္း *** အေမ ***
သမီးသားေတြ ႀကီးထြားေစေရာ့ဖို႔
စီးပြားအေထြေထြ
စိန္ေရႊအိမ္ေၿမကားႏွင့္
ေငြသားအေမြ
ေပးႏိုင္မွ အေမမဟုတ္။
ယိုင္နဲ႔နဲ႔ တဲအတြင္း
လွဲခင္းအိပ္ေနစရာတိုးဖယ္ေပးခဲ့
အရိုးဟင္း တစ္ဖဲ့စီေ၀
ထမင္းရည္အတူေသာက္
ဗိုက္ေမွာက္ေတာ့အတူတူ
(ၿခင္ေထာင္မရွိ၊ၿခံဳေစာင္မရွိ ခင္းအိပ္စရာဖ်ာလည္းမရွိလို ့)
ၿခင္ကိုေသြးလဴွအတူတူ
ႀကမ္းပိုးေသြးလဴွအတူတူ
အပူကိုမွ်ေ၀ခံစား
ဒုကၡကိုပိုမိုေလးနက္ေစ
ပညာအေမြေရႊအိုး
ရိုးသားမႈ႔ဂုဏ္သိကၡာ
ေမတၱာ အႀကင္နာမွတပါး
အၿခားေပးစရာအေထြေထြမြဲေသာ္လည္း
အေမဟာအေမပဲေလ။