စကားဝါပြင့္စ ကဆုန္လ (မၾကာမီ က်ေရာက္လာေတာ့မယ့္ မဟာေညာင္ေရသြန္းပြဲေတာ္ႀကီးကုိႀကိဳဆုိေသာ အားျဖင့္)

ကဆုန္လသည္ၿမန္မာ့တစ္ဆယ့္နွစ္လတြင္ဒုတိယေျမာက္လျဖစ္၍ေႏြဥတု၌ပါဝင္ေသာလတစ္လျဖစ္သည္။ထုိေၾကာင့္ကဆုန္လသည္အပူဓာတ္လြန္ကဲေသာလတစ္လျဖစ္သျဖင့္ျမစ္ေခ်ာင္း၊အင္းအုိင္မ်ား၌ေရခန္းေျခာက္တတ္ၾကသည္။ထုိ႔ေၾကာင့္ေရွးျမန္မာႀကီးက“တန္ခူးေရကုန္၊ကဆုန္ေရခန္း”ဟုဆုိရုိးျပဳခဲ့ၾကဟန္တူေပသည္။သုိ႔ေသာ္တစ္ခါတစ္ရံတြင္မုတ္သုန္ေလျပင္းတုိက္ခတ္၍မုတ္သုန္မုိးတစ္ျပဳိက္ႏွစ္ၿပဳိက္မွ်ရြာသြန္းတတ္သည္လည္းရွိပါ၏။

ကဆုန္လ၏ရာသီပန္းမွာစကားဝါပန္းေခၚစံကားပန္းျဖစ္၍ရာသီပြဲေတာ္မွာေညာင္ေရသြန္းပြဲေတာ္အျဖစ္ထင္ရွားသည္။ဗုဒၶဘာသာႏြယ္ဝင္ေရွးျမန္မာႀကီးတုိ႔သည္ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႔ေသာေရျပတ္ေသာကဆုန္လတြင္မိမိတုိ႔ဗုဒၶဘာသာအရအျမတ္တနိဳးတန္ဖုိးထားေသာမဟာေဗာဓီပင္မ်ားကုိမညႈိးမႏြမ္းလန္းဆန္းရွင္သန္ႀကီးထြားေစရန္ဟူေသာ ဆႏၵမြန္ျဖင့္ ေရသြန္းေလာင္းပူေဇာ္ၾကရာမွေညငာင္ေရသြန္းေလာင္းေသာရုိးရာဓေလ့ေပၚေပါက္လာရည္ဟုအဆုိရွိပါသည္။ကဆုန္လကုိ ပုဂံေခတ္ေက်ာက္စာတုိ႔တြင္ “ကုဆုန္၊ ကူဆုန္၊ ကဆုန္၊ခူဆုန္၊ခုဆုန္” စသည္ျဖင့္မူကြဲအမ်ိဳးမ်ိဳးေရးသားေခၚေဝၚခဲ့သည္ကုိေတြ႔ရေၾကာင္း သမုိင္းသုေတသီတုိ႔၏အဆုိအရသိရေပသည္။အခ်ိဳ႕ကမႈ“ကဆုန္”မွာမူလေဝါဟာရျဖစ္၍ က်န္ေဝါဟာရမ်ားမွာတစ္ဆင့္တစ္ဆင့္ေရြ႕လ်ားေျပာင္းလဲေသာေဝါဟာရမ်ားသာျဖစ္သည္ဟုဆုိၾကျပန္သည္။ဤတြင္ကဆုန္ကုိ“ေရသြန္းေလာင္းေသာလ၊ေရေလာင္းေသာလ၊ေရဖ်န္းေသာလစသည္ျဖင့္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခဲ့ၾကေၾကာင့္သိမွတ္ရပါသည္။မည္သုိ႔ပင္ဆုိပါေစကဆုန္လသည္ဗုဒၶဘာသာႏြယ္ဝင္ျမန္မာလူမ်ားအတြက္အေလးအျမတ္ထားအပ္ေသာ လထူးလျမတ္တစ္လျဖစ္ေနသည္ဟု ဆုိခ်င္ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ- “ဗ်ာဒိတ္၊ ဖြားျမင္၊ေဗာဓိပင္၊စံဝင္နန္းနိဗၺာန္”ဟူေသာစကားအရကဆုန္လျပည့္ေန႔သည္ၿမတ္စြာဘုရားရွင္၏ဗုဒၶဝံသ(ဗုဒၶဝင္)ၿဖစ္ေတာ္စဥ္မ်ားႏွင့္တုိက္ရုိက္ဆက္ႏြယ္ေနေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္ေပသည္။ဗုဒၶဘာသာႏြယ္ဝင္သူေတာ္စင္အေပါင္းတုိ႔၏ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္အားထားရာျဖစ္ေသာ ေဂါတမႏြယ္ဖြားျမတ္ဗုဒၶသည္ သုေမဓာရွင္ရေသ့ျဖစ္စဥ္အခါက ဒီပကၤရာ ဘုရားရွင္၏အထံေတာ္မွ“ေနာင္အခါတြင္ဘုရားစင္စစ္ဧကန္ျဖစ္လိမ့္မည္”ဟုနိယတဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကုိစတင္ခံယူရရွိေတာ္မူသည့္အခ်ိန္သည္စကားဝါပန္းရနံ႔သင္းေသာကဆုန္လလျပည့္ေန႔ပင္ျဖစ္သည္။

ထုိ႔ျပင္မဟာသကၠရာဇ္၆၈ခုႏွစ္၊(၆၂၃ဘီစီ)ကဆုန္လျပည့္ေသာၾကာေန႔တြင္နီေပါနိဳင္ငံနယ္စပ္ရွိကပိလဝတ္(ကပိလဝတၳဳ)ျပည္လုမၺိနီဥယ်ာဥ္ေတာ္၌ဘုရားအေလာင္းေတာ္သိဒၶတၳမင္းသားးကုိမဟာမာယာေဒဝီမိဖုရားႀကီးမွမီးရႈသန္႔စင္ဖြားျမင္ေတာ္မႈခဲ့သည္။ဘုရားအေလာင္းေတာ္ကုိ ဖြားျမင္ေတာ္မႈ သည္ႏွင့္တစ္ၿပိဳင္နက္“ ယေသာ္ဓရာမင္းသမီး၊ ညီေတာ္အာနႏၵာမင္းသား၊ က႑ကျမင္း၊ ဆႏၵအမတ္၊ ကာဠဳဒါယီအမတ္၊ မဟာေဗာဓိပင္ႏွင့္ ေရႊအုိးႀကီးေလးလုံး”တုိ႔သည္လည္းဖြားျမင္ ေပၚေပါက္လာၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္“ယေသာ္ခင္ေလး၊ညီေထြးအာနန္၊က႑ကျမင္း၊ ကၽြန္ရင္း ေမာင္ဆန္၊ ကာဠဳဒါယီ၊ေဗာဓိရုကၡံ၊ေရႊအုိးစြက္၊ဖြားဖက္ခုနစ္တန္” ဟုေရွးစာဆုိတုိ႔ကမွတ္တမ္းတင္စပ္ဆုိခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေပသည္။ဤတြင္မဟာေဗာဓိပင္ဆုိသည္မွာ မဇၩိမေဒသ ဥရုေဝလေတာအနီး ဘုရားရွင္တုိ႔ ပြင့္ထြန္းေပၚေပါက္ေတာ္မူရာ ဗဟုိအခ်က္အခ်ာ ေအာင္ေျမအရပ္၌သာ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ရၿမဲပင္ျဖစ္ေပသည္။ ဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္မဟာေဗာဓိပင္ကုိအမွီျပဳကာ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃ ခုနစ္၊ (၅၈၉-ဘီစီ) ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ သစၥာေလးပါးျမတ္တရားကုိထုိးထြင္းသိျမင္ကာ အလုံးစုံကုိအကုန္သိျမင္ေတာ္ေသာသဗၺညဳတညဏ္ေတာ္ရွင္ဘုရားအျဖစ္သုိ႔ေရာက္ေတာ္မူခဲ့သည္။

ေဖာ္ျပပါကဲ့သုိ႔ပင္ကဆုန္လသည္ဘုရားရွင္ဗုဒၶဝင္ျဖစ္ေတာ္စဥ္ႏွင့္ဆက္ႏြယ္မႈရွိေသာေၾကာင့္ ကဆုန္လကုိ ဗုဒၶဘာသာဝင္သူေတာ္စင္တုိ႔က လထူးလျမတ္တစ္လအျဖစ္ မွတ္ယူထုိက္ေၾကာင္းဆုိခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေပသည္။မဟာေဗာဓိပင္သည္ဘုရားရွင္၏ဖြားဖက္ေတာ္ခုနစ္ဦးစာရင္း၌ပါဝင္ေနျခင္း၊ထုိေဗာဓိပင္ကုိအမွီသဟဲျပဳ၍ဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ဘုရားအျဖစ္သုိ႔ေရာက္ရွိေတာ္မူျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ဗုဒၶဘာသာႏြယ္ဝင္သူေတာ္စင္တုိ႔ကမဟာေဗာဓိပင္ကုိပရိေဘာဂေစတီထုိက္ေသာသစ္ပင္အျဖစ္ကုိးကြယ္ၾကျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ထုိေၾကာင့္ ပရိေဘာဂေစတီထုိက္ေသာ မဟာေဗာဓိပင္ကုိ ဗုဒၶဘာသာႏြယ္ဝင္တုိ႔က အေလးအျမတ္ထားကာမူလေဗာဓိပင္မွပင္ပြားမ်ားရယူလ်က္မိမိတုိ႔နိဳင္ငံ၊ၿမဳိ႕ရြာေဒသအလုိက္စုိက္ပ်ိဳးၾကၿပီးေရသြန္းေလာင္းပူေဇာ္ၾကျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ တစ္နည္းဆုိေသာ္အပူရွိန္ျပင္းေသာကဆုန္လတြင္ေညာင္ေရသြန္းပြဲေတာ္က်င္းပရျခင္းသည္မိမိတုိ႔အထြတ္အျမတ္ထားရာေဗာဓိပင္မ်ားအပူဒဏ္ၾကာင့္ေသေက်ပ်က္စီးမႈမရွိေစရန္ဟူေသာရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္မဟာေဗာဓိပင္အားေညာင္ေရသြန္းေလာင္းပူေဇာ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ဤသည္မွာေညာင္ေရသြန္းပြဲေတာ္က်င္းပရျခင္း၏အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။

စာေရးသူ- သစၥာေရာင္ျခည္ႏွင့္ ေမာင္သဏ္းလႈိင္တုိ႔ေရးဖြဲ႔သည္။(http://www.thitsaryoungchi.comကူးယူတင္ၿပပါသည္)